Voor veel ouders is het een herkenbaar probleem: midden in de nacht wakker worden omdat je kind je nodig heeft.Onrustige nachten kunnen zwaar zijn, en zowel de ouders als het kind ervaren hier gevolgen van. Waarom worden kinderen eigenlijk ’s nachts wakker, enbelangrijker: wat kun je eraan doen? In deze blog bespreek ik vijf veelvoorkomende oorzaken van nachtelijk wakker worden en geef ik praktische oplossingen om de nachtrust van je kindje (en jezelf) te verbeteren.
De manier waarop je kindje overdag slaapt, heeft veel invloed op de nachtrust. Als je kindje overdag te veel slaapt, kan er onvoldoende slaapdruk zijn opgebouwd voor de nacht, wat leidt tot vaker wakker worden. Aan de andere kant kan te weinig slaap overdag juist voor oververmoeidheid zorgen, wat ook nachtelijk wakker worden in de hand werkt. Daarnaast speelt de timing en verdeling van dutjes gedurende de dag ook een belangrijke rol.
Oplossing: Stem de dutjes af op de leeftijd en het natuurlijke ritme van je kindje. Let op wakkertijden en slaapsignalen, zodat je weet wanneer het tijd is voor een dutje. Zorg voor een goede spreiding van de dutjes over de dag, vermijdt veel slapen in de late middag en voorkom dat je kindje vlak voor bedtijd een te lange wakkertijd heeft. Met de juiste verdeling en hoeveelheid slaap overdag kan je kindje voldoende slaapdruk opbouwen voor de nacht, zonder oververmoeid te raken.
Vooral jonge baby’s worden vaak wakker omdat ze honger hebben, wat volkomen normaal is gezien hun kleine maagjes. Geef je kindje deze voeding. Naarmate een baby ouder wordt en meer vaste voeding krijgt, kan het nachtelijke voeden echter meer een gewoonte worden dan een fysieke behoefte. Als kinderen vanaf ongeveer negen maanden steeds op dezelfde tijden wakker worden voor een voeding, kan dit een teken zijn van gewenning.
Oplossing: Controleer of je kindje overdag voldoende voeding en vocht binnenkrijgt om de nacht door te komen. Let daarbij ook op de juiste voedingsstoffen. Als je kindje goed groeit en er geen medische redenen zijn voor een nachtelijke voeding, kun je vanaf ongeveer negen maanden de voeding afbouwen. Je kunt ervoor kiezen om de voeding langzaam te verminderen of deze helemaal niet meer aan te bieden en je kindje gerust testellen om opnieuw in slaap te vallen.
Kinderen die gewend zijn om in slaap te worden gewiegd, of die een speen of fles nodig hebben, kunnen moeite hebben om zelf terug in slaap te komen als ze ’s nachts wakker worden. Dit kan leiden tot huilen en een afhankelijkheid van ouderlijke hulp om weer in slaap te vallen.
Oplossing: Werk geleidelijk aan het ontwikkelen van zelfstandige slaapvaardigheden bij je kindje. Begin met kleine stappen, zoals iets minder wiegen of je kindje leren zelf de speen te pakken, zodat hij of zij zelfstandig in slaap kan vallen zonder jouw hulp. Een liefdevolle slaapmethode kan hierbij helpen; kies een aanpak die goed voelt voor jullie gezin en wees geduldig en consistent.
De slaapomgeving speelt een belangrijke rol inde kwaliteit van slaap. Een te lichte kamer, geluiden op de achtergrond, of een oncomfortabele temperatuur kunnen het moeilijk maken om in slaap te blijven. Deze omgevingsfactoren kunnen ervoor zorgen dat je kindje ’s nachts vaker wakker wordt en zich onrustig voelt.
Oplossing: Creëer een rustige, donkere en stille slaapomgeving voor je kindje. Verduisterende gordijnen kunnen helpen om licht buiten te houden en witte ruis kan storende geluiden maskeren. Houd de kamertemperatuur tussen de 16 en 20 graden Celsius en pas de slaapkleding en slaapzak van je kindje hierop aan. Een knuffel (geschikt zodra je kindje zelfstandig kan omrollen en het hoofd goed kan draaien) werkt als troostmiddel en kan ook een veilig en vertrouwd gevoel geven.
Soms heeft je kindje ineens meer moeite metslapen, zonder duidelijke reden. Slaapregressies zijn vaak het gevolg van grote ontwikkelingssprongen, zoals leren kruipen, lopen of praten. Deze periodes kunnen tijdelijk voor meer nachtelijke onrust zorgen.
Oplossing: Blijf kalm en ondersteun je kindje in deze fases. Houd zoveel mogelijk vast aan de vertrouwde bedtijdroutine en bied geruststelling zonder grote veranderingen. Geef je kindje overdag extra speeltijd om nieuwe vaardigheden te oefenen, zoals rollen of kruipen, zodat hij of zij hier ’s nachts minder behoefte aan heeft.
Nachtelijk wakker worden bij kinderen is vaak niet volledig te vermijden, maar met inzicht in de oorzaken kun je gericht werken aan oplossingen. Blijf geduldig en consistent, en geef je kindje de tijd om zijn of haar slaapvaardigheden te ontwikkelen. Mocht je extra ondersteuning willen bij het vinden van een passende slaapoplossing voor jullie gezin, dan help ik als slaapcoach graag met een persoonlijk plan. Samen werken we aan rustige nachten, zodat iedereen weer uitgerust wakker wordt!